De Amerikaanse aandelenmarkten openden dinsdag met verlies, maar de minnen waren niet extreem. Beleggers op Wall Street maken zich zorgen over het effect van de aanhoudende daling van de olieprijzen op de economie.

Kort na de openingsbel stond de Dow-Jonesindex 0,5 procent lager op 17.098 punten. De S&P 500 daalde 0,6 procent tot 1978 punten en de Nasdaq verloor 0,7 procent tot 4574 punten.

Handelaren spraken van een grillig koersverloop. ,,De onrust op de oliemarkt slaat over naar andere liquide markten, zoals de aandelenhandel”, aldus een van hen. De prijs van een vat Amerikaanse olie daalde met 3,4 procent tot 54 dollar en Brentolie werd 3,6 procent goedkoper op 58,90 dollar per vat.

Het aantal in aanbouw genomen woningen in de Verenigde Staten is in november met 1,6 procent gedaald in vergelijking met de voorgaande maand, tot 1,028 miljoen op jaarbasis. Dat liet het Amerikaanse ministerie van Handel dinsdag weten. Economen voorspelden gemiddeld dat de huizenbouw zou uitkomen op 1,04 miljoen woningen op jaarbasis.

Aandelen Europa

Europese aandelen kenden dinsdag een grillige handelssessie. Aan het begin van de middag stond de Amsterdamse AEX-index 1,6 procent in de min op 389 punten. De hoofdgraadmeter van het Damrak is daarmee teruggezakt tot het peil van eind oktober. Maar rond half drie waren de verliezen beperkt tot 0,4 procent.

"Er heerst wat spanning in de markt door de slechte cijfers uit China, de zwakke olieprijs, de renteverhoging in Rusland en de interventie van de Indonesische centrale bank. Er zijn echter geen redenen om verder omlaag te gaan en we zien de AEX richting het einde van het jaar eerder opveren naar de 415 punten dan verder wegzakken", aldus handelaar Cees Smit van Today's Beheer.

Rente 10-jaars staatsleningen: 0,7 procent

De zucht naar veilige havens dreef de vraag naar Duitse en Nederlandse staatsleningen op, waardoor het rendement op die staatsobligaties verder afnam. De rente op Duitse leningen voor tien jaar zakte dinsdag voor het eerst tot minder dan 0,6 procent.

De vergelijkbare Nederlandse rente daalde naar het ongekend lage niveau van 0,72 procent. Ook goud was in trek en werd voor het eerst sinds het midden van vorige week duurder

Olieprijs onder 60 dollar

De toonaangevende olieprijzen zakten ook weer verder weg, ditmaal met ruim 3 procent. Brentolie, de maatstaf voor olie uit Europa, Afrika en het Midden-Oosten, werd daarbij voor het eerst sinds mei 2009 goedkoper dan 60 dollar per vat (van 159 liter). Ook Amerikaanse olie was sinds het voorjaar van 2009 niet goedkoper dan nu.

De prijs van Brent, de maatstaf voor olie uit Europa, Afrika en het Midden-Oosten, zakte ruim 2 procent naar 59,63 dollar per vat (van 159 liter). Medio juni kostte een vat Brentolie nog bijna 116 dollar.

De prijs van Amerikaanse olie ging dinsdag circa 2,5 procent omlaag naar 54,55 dollar per vat. Die prijs is dit jaar ook gehalveerd en gedaald naar het laagste peil sinds het voorjaar van 2009.

Oliedip: matte vraag, veel aanbod

De olieprijs is de afgelopen maanden hard gedaald, door een forse groei van het aanbod en zorgen over het herstel van de internationale economie. De daling is de afgelopen weken versterkt door het besluit van oliekartel OPEC om de productie voorlopig niet te verlagen.

Analisten zien daarin een poging van de traditionele olie-exporteurs om de opmars van de olie uit schaliegebieden in Noord-Amerika te stoppen. De goedkopere olie maakt schalieprojecten minder rendabel, waardoor ze mogelijk worden gestaakt.

Meer koopkracht westerse consumenten

De dalende olieprijs kan de economische groei stimuleren, doordat zowel consumenten als producenten meer geld overhouden dankzij een lagere brandstofrekening. Aan de andere kant is de aanhoudende daling een forse klap voor landen die zwaar afhankelijk zijn van de opbrengsten uit de oliehandel, zoals Rusland, Venezuela en Nigeria.

De gevolgen gaan uiteraard evenmin voorbij aan de olieproducenten in het Midden-Oosten. De Golfstaten hebben naar verwachting echter voldoende buffers om een periode met lage prijzen te kunnen doorstaan.

De aandelenbeurzen in het Midden-Oosten kregen dinsdag wel een flinke aframmeling. De hoofdgraadmeter in Saudi-Arabië spande de kroon met een verlies van 7,5 procent, gevolgd door de beurzen in Abu Dhabi en Dubai die respectievelijk 7,2 en 5,6 procent inleverden. De beurs in Qatar zakte 3,5 procent, die in Koeweit en Oman gaven 2 tot 3 procent prijs.

Roebelcrisis

De waarde van de roebel ging dinsdagochtend weer omlaag, nadat de munt eerder wat herstel had getoond na de drastische renteverhoging die de Russische centrale bank 's nachts doorvoerde. De rente ging daarbij van 10,5 naar 17 procent, in een poging de vrije val van de munt te stuiten.

Met een koers van 66 roebel per dollar werd opnieuw een historisch dieptepunt bereikt. Maandag zakte de wisselkoers al naar ruim 64 roebel per dollar. Dat was een daling van 10 procent, waarmee de sterkste achteruitgang sinds de roebelcrisis van 1998 werd genoteerd.

De roebel is dit jaar in waarde gehalveerd en is daarmee de grootste verliezer van alle toonaangevende valuta in de wereld. De Russische munt staat zwaar onder druk door de grote onzekerheid over de Russische economie, die wordt geremd door de westerse sancties tegen het land en de sterke daling van de olieprijs.

Russische rente

Door alle onrust loopt ook de rente op Russische staatsleningen hard op. Dinsdag steeg het rendement op tienjaarsleningen in roebels naar ruim 15 procent, waarmee het hoogste peil in jaren werd bereikt. Het rendement op vergelijkbare leningen in dollars steeg naar 7,6 procent.

De aandelenbeurs in Moskou noteerde dinsdag circa 2 procent in de min. De Micex-index staat nu bijna 14 procent lager dan aan het begin van de maand.

bron: ANP/Z24

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl